در هر کشوری قیر یکی از محصولات مهم در صنعت آن است. این به این خاطر است که به غیر از جاده و راهسازی، قیر در صنایع مختلف کشورها از جمله ساختن عایق بام‌ها نیز استفاده می‌شود.
استفاده از محصولات درجه یک قیر در جاده سازی مهم است، زیرا اعمال قیر بی‌کیفیت ممکن است باعث متلاشی شدن و ترک برداشتن زود جاده‌ها شود. این مسئله نیز برای سلامت ماشین‌ها و مالکان آنها هم اهمیت دارد. بنابراین، مهم است که ما حتماً در مورد کیفیت قیرهایی که در جاده و راهمان استفاده می‌شوند بیشتر بدانیم. اما دقیقاً انواع این قیرها چه هستند؟
انواع قیر: ۱. قیر درجه نفوذ
قیر درجه نفوذ قیری است که تولید کنندگان آن را در پالایشگاه و با میزان ویسکوزیته یا چسبندگی متفاوت تولید می‌کنند. کارشناسان این نوع قیر را با توجه به درجه سختی آن آزمایش می‌کنند که درجه سختی آن درجه نفوذش را تعیین می‌کند. درجات قیر درجه نفوذ بین ۱۵ تا ۴۵۰ است. اما اغلب راهسازان از محصولات قیر درجه نفوذ بین ۲۵ تا ۲۰۰ استفاده می‌کنند. کارشناسان برای تعیین شماره قیر درجه نفوذ یک آزمون خاص را کنترل می‌کنند. در این آزمون، آنها تا حدی معین روانسازی قیر با روغن را کنترل می‌کنند تا سختی قیر را بسنجند. محصولات قیر درجه نفوذ انتخاب محبوب و رایجی برای استفاده در صنعت راهسازی و جاده‌سازی هستند.
انواع قیر: ۲. قیر دمیده
قیر دمیده حاصل قیر پالایش شده است که در مراحل بعدی، تولید کنندگان با هوا به آن می‌دمند. در نتیجه، قیر دمیده شده از فرایند دمیدن هوا در دمای معین حاصل می‌شود. در این فرایند مولکول‌های قیر با اکسیژن هوا واکنش نشان می‌دهند و تبدیل به ترکیباتی با وزن مولکولی سنگین‌تری می‌شوند. به این ترتیب، محتوای آسفالتن و مالتن در قیر افزایش می‌یابد که باعث سختی بیشتر قیر دمیده می‌شود. از این رو، شکل پذیری و واکنش آن نسبت به حرارت کمتر است. برای همین، علاوه بر استفاده آن در ساختن روکش جاده‌ها از قیر دمیده در عایق‌سازی لوله‌ها و بام‌های خانه هم استفاده می‌شود.
انواع قیر: ۳. قیر مایع
قیر مایع یا قیر کات بک (Cutback Bitumen) نوعی قیر است که در مقوله قیر درجه نفوذ قرار می‌گیرد. سازندگان قیر مایع با اعمال یک نوع روغن فرار میزان ویسکوزیته این قیر را کاهش می‌دهند. به این ترتیب، بعد از اینکه آنها روغن فرار را به قیر اعمال کردند، این روغن تبخیر می‌شود و قیر ویسکوزیته اصلی خودش را به دست می‌آورد.
قیرهای درجه نفوذ مواد ترموپلاستیکی هستند و میزان ویسکوزیته‌شان در درجه‌های حرارت مختلف متفاوت است. برای مثال، در جاده‌سازی مهم است که قیر در زمان اعمال بر روی جاده سیال باشد. همچنین، بعد از اعمال قیر باید به سختی اصلی خودش بازگردد.
در اینجا است که قیر مایع کاربردی است، چون این قیر در دماهای پایین‌تر هم می‌تواند حالت سیال خود را حفظ کند. زمان تبخیر شدن حلال‌ها و ویسکوزیته قیر مایع به عوامل مختلفی مثل رقیق شدن روغن فرار و میزان فراریت آن بستگی دارد.
انواع قیر: ۴. قیر امولسیون
قیر امولسیون هم نوعی قیر درجه نفوذ است که یک سیستم دو فازی با مایع‌های ناهمگن دارد. یکی از این مایعات به صورت قطره‌ای در مایع دیگر مخلوط می‌شود. بنابراین، در فرایند تولید قیر امولسیون تولید کنندگان آن مایع قیر را در آب یا مایع دیگر مخلوط می‌کنند و قیر امولسیون را به وجود می‌آورند.
به خاطر فرایند تولید قیر امولسیون، این قیر می‌تواند ماهیت کاتیونی یا آنیونی داشته باشد که کارشناسان آن را با یک آزمایش الکترو شیمیایی ثابت می‌کنند. علاوه بر این، پایدار بودن قیر امولسیون به چند عامل بستگی دارد که آنها می‌توانند انواع امولسیفایر قیر و میزان آنها، میزان قیر، اندازه قطره‌های قیر و نیروهای مکانیکی باشند.
قیر اصلاح شده پلیمری
تولید کنندگان قیر اصلاح شده پلیمری آن را با اصلاح قوت و ویژگی‌های روانه شناسی قیر درجه نفوذ با اضافه کردن ترکیبات پلیمری می‌سازند. حالا این پلیمرها می‌توانند پلاستیکی یا لاستیکی باشند. به طور کلی، هدف از اعمال ترکیبات پلیمری به قیر تغییر قوت و ویژگی‌های ویسکوالاستیک آن است.
برای مثال، اضافه کردن پلیمر به قیر می‌تواند ویژگی یکپارچگی، قوت شکستن و شکل پذیری آن را تغییر و افزایش دهد. برخی از ترکیبات پلیمری رایج استفاده شده در تولید قیر اصلاح شده پلیمری عبارتند از: کوپلیمر بسته‌ای استایرین، پلیمرهای طبیعی و بازیافتی لاستیکی و پلیمرهای ترموپلاستیکی.
دیدگاهتان را بنویسید